طرح | نیرومندترین عامل رشد انسان

هیچ عاملی برای رشد انسانی نیرومندتر از آن نیست که بداند همه حرکات او تحت نظاره خداوند است و هر کاری که می‌کند و سخنی که می‌گوید و اندیشه‌ای که در ذهنش به جریان می‌افتد، ثبت و ضبط گشته، سرنوشت آینده ابدی او را تشکیل می‌دهند. کسی که به چنین اصلی معتقد است، کمترین تعدی به حقوق دیگران نمی‌کند، هرگز دروغ بر زبانش جاری نمی‌گردد، سخنی بر ضرر دیگران نمی‌گوید، حتی اندیشه‌های خود را هم از گرایش به پلیدی‌ها محفوظ می‌دارد. [علامه محمدتقی جعفری، کتاب تفسیر نهج البلاغه؛ ج ۴، تفسیر عمومی خطبه شانزدهم؛ ص ۲۶]